Tutti Cantano neemt afscheid van dirigent Jan Verbogt

Jan Verbogt leidde het koor Tutti Cantano uit Zuidwolde maar liefst twaalf jaar. Met een concert vol poëtische beelden, hoge en lage stemmen en soms vreemdsoortige geluiden nam hij in de Middeleeuwse kerk in Zuidwolde afscheid. Ook deze keer reageerde het koor koor direct op zijn aanwijzingen. Toch voelde het nu anders.

Het late zondagmiddaglicht valt door de hoge ramen van de Middeleeuwse kerk  van Zuidwolde. De witte muren contrasteren fraai met de in stemmig zwart geklede koorleden. Hier en daar een kleurig accent  in de kleding.  Muzikanten, koorleden en publiek drentelen tussen koorbanken en instrumenten. Er staan een gong, blaasinstrumenten en twee accordeons. Ze zullen straks bespeeld worden door leden van het Noord Nederlands Ensemble.
Dirigent Jan Verbogt heeft zijn gezicht nog niet laten zien in het schip van de kerk.

De toon is gezet
Zangers en zangeressen nemen nog even de teksten van dichter Herman de Coninck door om Verbogt niet teleur te stellen bij zijn laatste optreden. Rechts in de kerk staat een microfoon waar Herman Triemstra de gedichten eerst zal voorlezen alvorens muzikanten en koor de door Jan bewerkte versie zullen uitvoeren. Stilaan wordt het rustiger in de kerk.
Dan verschijnt Jan Verbogt, uiteraard ook in zwart pak. Iedereen neemt  kalm plaats. Na een korte toelichting op het programma door Brigitte Cornelis, draagt Herman Triemstra het eerste gedicht voor.

Zij
Ik ben de avond waarin ik verdwaal
waarin al mijn lippen op je wachten
en waarin je me nooit vindt.

De toon is gezet en heel langzaam zwelt het sonore geluid van de twee accordeons aan. Blaasinstrumenten vallen in, een gong klinkt van ver.  Het lijkt even alsof een verre wind het kerkgebouw  binnengedrongen is en zwaar resoneert tegen de kale muren.
Jan Verbogt staat geconcentreerd voor koor en instrumentalisten. Van achteren deint zijn witte haar op en neer op de bewegingen van zijn lichaam. Zijn handen klieven met grote gebaren door de lucht en trillen dan weer in korte schokjes om de fijne nuances van de muziek aan te geven. Het koor reageert direct op zijn aanwijzingen en zingt de liederen net zo precies en met overgave als ze al talloze keren hebben gedaan tijdens de repetities.
Toch voelt het dit keer anders. Het moet nu helemaal goed zodat de magie die muziek kan zijn juist bij dit laatste optreden van Verbogt tot grote hoogte stijgt. Na de eerste liederen lijkt het of de toehoorders door de ernst van de muziek meegenomen worden in hogere sferen. Mooie zinnen komen voorbij.

Je maakt me een zee, je laat je behoedzaam te water, bevaart mijn diepste stromingen wild en traag en…

Innige tevredenheid
Het grote orgel recht tegenover het koor zwijgt instemmend. Ook het bordje met de nummers van de psalmen die de laatste keer in de kerk gezongen zijn, kan zich goed vinden in deze muziek. Na een uur en een kwartier is het voorbij. De toehoorders, koor en muzikanten ontwaken uit een verre wereld van poëtische beelden, hoge en lage stemmen, soms vreemdsoortige geluiden en zinnen vol lading. Een groot applaus valt koor en dirigent ten deel.
Als Jan Verbogt zich omdraait naar het publiek in de kerkbanken, straalt zijn gezicht van innige tevredenheid. De zus van Herman de Coninck dankt hem voor zijn muziek. Nogmaals applaus. Jaap Middeldorp, een van de koorleden die Boeskoolnijs de week tevoren sprak over het afscheidsconcert haalt opgelucht adem. “Het ging goed, beter dan het laatste stuk gisteren in de Synagoge”, vertelt hij.
Na nog een applaus verplaatsen het koor en de muzikanten zich met een deel van het publiek naar  café Vaatstra.

Tutti Cantano bestaat sinds 1999 en  oefent wekelijks in De Kern in Zuidwolde. Het koor heeft zo’n twintig leden en is op zoek naar nieuwe zangers. De nieuwe, derde dirigent, na oprichters Hero en Joke Beukema en dirigent Jan Verbogt die het koor twaalf jaar leidde, is Pieter Bosma. De bedoeling is dat het kamerkoor het voornamelijk klassieke repertoire gaat voortzetten. Belangstellenden kunnen contact opnemen via www.tutticantano.nl

Herman de Coninck (1944-1997) was Vlaams dichter, essayist, journalist en uitgever. Hij overleed op 22 mei, dezelfde dag waarop het afscheidsconcert in Zuidwolde plaatsvindt, in 1997 aan een hartstilstand in het bijzijn van onder anderen Anna Enquist en Hugo Claus, op weg naar een congres in Lissabon. Jan Verbogt raakte eerder bevriend met hem en zette enkele gedichten op muziek. Kristien Hemmerechts, weduwe van de Coninck, was blij verrast dat Verbogt dit heeft gedaan.